Królestwo Boreasza – Jean Raspail

W roku 2025 przypadają dwie ważne dla miłośników prozy Jeana Raspaila rocznice – stulecie jego urodzin i pięciolecie śmierci. Z tej okazji oddajemy do rąk czytelników Królestwo Boreasza – trzecią część trylogii rodu Pikkendorffów (dwie pierwsze to Siedmiu jeźdźców i Hurra Zara!).

Tak się złożyło, że Królestwo Boreasza powstało w 2003 roku, w którym pisarz otrzymał Grand Prix Akademii Francuskiej za całokształt twórczości literackiej. Twórczości niezwykle bogatej, zawierającej różne gatunki – dzienniki z podróży, opowiadania, powieści, i obejmującej szeroki zakres tematów, wśród których poczesne miejsce zajmują dwa motywy: marzenie o utraconym królestwie oraz walka o sprawy z góry przegrane. Pierwszy z nich często przyjmuje kształt mitycznej krainy. Drugi jest racją bytu stworzonych przez Raspaila bohaterów z rodu Pikkendorffów. W Królestwie Boreasza odnajdujemy oba te motywy.

Tym razem pisarz porzucił ukochaną Patagonię na rzecz mitycznej Borei – krainy leżącej na północno-wschodnich rubieżach Europy, świata „małego, śniadego człowieka”. To świat piękny, choć surowy, gdzie człowiek żyje w harmonii z naturą. Jego piękno rozumieją i doceniają tylko nieliczni. Dla Pikkendorffów i im podobnych Borea to marzenie i sprawa z góry przegrana, za którą warto oddać życie.

Swoją powieść Raspail zadedykował Isziemu – ostatniemu członkowi indiańskiego plemienia Yana, które wyginęło na skutek naporu zachodnich osadników. Choć los „małego, śniadego człowieka” przesądzony jest od pierwszych stron powieści, Raspail pozwala swoim bohaterom ścigać marzenie o Borei przez ponad trzy stulecia. Ten świat musi przeminąć, bo nie wytrzyma konfrontacji z „tymi, którzy nadchodzą”. Ale dopóki po ziemi chodzi choć jeden Pikkendorff, marzenie będzie żywe.

Beata Biały, tłumacz

Pewnego ranka 1658 roku, po przemierzeniu połowy Europy, 26-letni oficer Oktawiusz Ulrich de Pikkendorff przybywa do Ragen, gdzie arcyksiążę August III właśnie mianował go dowódcą. Miasto to, położone na wschodnim krańcu dzisiejszej Karelii, znajduje się na skraju leśnych ostępów, gdzie nikt nigdy się nie zapuszczał i skąd nikt nigdy nie nadszedł. Oktawiusz Ulrich każe zbudować fortecę zwróconą w stronę puszczy, jakby właśnie stamtąd mógł nadciągnąć wróg. Od czasu do czasu pośród drzew pojawiają się tajemnicze cienie, a nieliczni żołnierze dostrzegają niskiego, śniadego, uzbrojonego w łuk mężczyznę. W pniu jednego z drzew utkwiła strzała…

Od tamtej pory Oktawiusz Ulrich, a po nim jego syn, wnuk i kolejni potomkowie nie zaznają spokoju, póki nie odnajdą tajemniczego śniadego człowieczka. Ten pojawia się i znika, rzucając wyzwanie czasowi i ludziom, którzy mordują się nawzajem na jego ziemiach. Czy naprawdę jest człowiekiem? Może bóstwem lub duchem lasów? Nigdy się nie dowiemy… Ale, być może, to jeden z jego potomków trzy wieki później opowie nam tę historię.

Dzięki ogromnemu talentowi gawędziarza Jean Raspail łączy rzeczywistość z magią, zabierając nas w porywającą podróż przez trzy stulecia, snując olśniewająca opowieść pełną symboli, ale i bolesnej prawdy o nas samych. Ten wspaniały, profetyczny tekst jest zarazem wstrząsającym aktem oskarżenia wobec człowieka-niszczyciela, który poprzez wojny, industrializację i zdrady zakłóca spokój Borei – mitycznej i niedostępnej krainy, do której tęskni każdy z nas.

Jean Raspail (1925-2020), pisarz i podróżnik. Przez lata Konsul honorowy Królestwa Patagonii, którego historię opisał w powieści Ja, Antoni de Tounens, król Patagonii, za którą otrzymał nagrodę Grand Prix Akademii Francuskiej; Pośród licznych innych nagród jest laureatem Nagrody Chateaubrianda, Jeana Giono, T,S. Eliot Award w Chicago i Literackiej Nagrody Wartburga; z jego dzieł powieściowych i reportaży do najważniejszych należą: proroczy Obóz świętych, Oczy Ireny, Siedmiu jeźdźców, Pierścień Rybaka, Miłosierdzie, Na królewskim szlaku oraz rojalistyczne Sire i Król zza morza.