11,20 zł
Brak w magazynie
Polityka i gospodarstwo – opis wydawcy
Znany na początku XX wieku polski ekonomista przedstawił główne cele, którymi powinna kierować się polska polityka gospodarcza. W dobie globalizacji gospodarki światowej i po przystąpieniu Polski do UE, tezy i przemyślenia autora są nadal bardzo aktualne i przydatne.
Roman Rybarski urodził się 3 sierpnia 1887 r. w Zatorze. W 1906 r. podjął studia na Wydziale Prawa Uniwersytetu Jagiellońskiego. Szybko ukazał swe ponadprzeciętne zdolności, które rozwijał kształcąc się m.in. zakresie ekonomii (pod pieczą Włodzimierza Czerkawskiego, inspirującego go do zainteresowania się „szkołą austriacką”) i historii gospodarczej (na seminarium Franciszka Bujaka). Dobrze oceniono jego pierwsze prace poświęcone tej drugiej dziedzinie, opublikowane w piśmie „Ekonomista” (Gospodarka miasta Biecza w XVI wieku, 1909; Sprawa włościańska na sejmie w roku 1831, 1910).
Studia na UJ ukończył w 1910 r., uzyskując tytuł doktora praw. Studiował także w paryskiej Szkole Nauk Politycznych, podróżował w celach naukowych do Włoch i USA. W 1911 r. wydał Organizację kredytu przemysłowego w Galicji i Królestwie Polskim.
Wykładał w Szkole Nauk Politycznych w Krakowie, zaś w 1913 r. habilitował się w swej Alma Mater, zostając jej docentem. Intensywnie pracował naukowo, czego rezultatem były kolejne publikacje, m.in. Wartość wymienna jako miara bogactwa (1914). W 1917 r. został profesorem nadzwyczajnym krakowskiej uczelni, w 1919 uzyskał profesurę zwyczajną, ale w 1920 r. zrezygnował z pracy na UJ – od dłuższego czasu przebywając zresztą na urlopie, którego potrzebował, by zaangażować się w prace nad umacnianiem odzyskanej niepodległości – w 1919 r. był członkiem polskiej delegacji na konferencji pokojowej w Paryżu. W 1922 r. został wykładowcą Politechniki Warszawskiej i wydał książkę Wartość, kapitał i dochód, zaś dwa lata później objął Katedrę Skarbowości Uniwersytetu Warszawskiego.
Swą wysoką reputację naukową potwierdzał kolejnymi monografiami i syntezami (m.in. Handel i polityka handlowa Polski w XVI stuleciu 1928-1929; System ekonomii politycznej, 1924-1939; Wielickie żupy solne w latach 1497-1594, 1932;
Nauka skarbowości, 1935; Skarbowość Polski w dobie rozbiorów, 1937; Skarb i pieniądz za Jana Kazimierza, Michała Korybuta i Jana III, 1939). Także w czasie II wojny światowej kontynuował pracę naukową i zaangażował się w działalność podziemnego Uniwersytetu Warszawskiego (będąc dziekanem Wydziału Prawa). Niestety, jego wojenne prace nie przetrwały.
Rybarski znany był jako krytyk nadmiernego fiskalizmu, w czym nie oszczędzał także kolegi z środowisk endeckich – Władysława Grabskiego – gdy ten stał na straży finansów polskich. Zarazem jednak podkreślał, że „siła podatkowa państwa jest podstawą i wyrazem jego politycznej siły”, a akurat dzieje Rzeczypospolitej dostarczały wielu przykładów, które przywodzą w tym względzie „myśli bardzo posępne”, np. o zwycięstwach, których „nie można było wyzyskać, bo brakło pieniędzy!” Jak przekonywał, kontynuując ten wywód w pracy Ciężar podatków w Polsce, „Różnymi rzeczami górowaliśmy nad naszymi sąsiadami; nigdy chyba potęgą skarbu”. Nie chciał, aby II RP powtórzyła w tej mierze błędy I RP. Podobnym błędem – znanym dobrze z polskich dziejów, a wciąż kuszącym dla niektórych polityków, także z kręgów endecji – byłoby opieranie polskiej gospodarki na rolnictwie.
Rybarski zalecał zachowanie równowagi „między produkcją rolniczą a przemysłową”, podobnie w obrębie poszczególnych sektorów przemysłu – Polska miała zbyt mało kapitału, aby go lekkomyślnie marnotrawić, lekceważąc choćby zmienne koniunktury handlu światowego. Są wszakże „rodzaje wytwórczości, które muszą istnieć, choćby były popierane w sposób sztuczny” – przede wszystkim związane z „potrzebami obrony kraju”. Z tą okolicznością – stanowiącą wobec szczupłych zasobów, jakie pozostawały do dyspozycji, jeden z kluczowych problemów rozwojowych II RP – Rybarski musiał się mierzyć, jak każdy trzeźwo myślący ekonomista i polityk Polski międzywojennej. Niestety, zabrakło czasu, by jej sprostać.
Polityka i gospodarstwo
Autor: Roman Rybarski
Wydawnictwo: Nortom
Rok wydania: 2004
Oprawa: broszurowa
Liczba stron: 35
Format: 14
Numer ISBN: 9788389684554
Kod paskowy (EAN): 9788389684554
